دانلود کتاب نماز از دیدگاه پزشکی از لینک زیر
منابع جدید علمی برای کنترل فشار خون چهار روش درمان اولیه و بسیار مهم غیر دارویی را مورد توجه قرار می دهند:
نمازهای واجب روزانه، در ایمن کردن انسان در مقابل استرس ها و مشکلات گوناگون زندگی نقش مهمی را ایفا می کنند و نیز با توجه به الزامی که نماز به شخص نمازگزار مبنی بر عدم مصرف مشروبات الکلی می دهد، می توان این امر را قدم مؤثری در پیشگیری و کنترل فشار خون تلقی کرد.
از طرفی نماز با حرکات موزون و قیام و قعود و رکوع و سجود منظمی همراه است که قابل مقایسه کامل با یک نرمش سبک روزانه مشابه آنچه که در درمانهای غیر دارویی فشار خون توصیه می شود، می باشد.همچنین در دین اسلام، پرخوری و شکم بارگی منع شده است ( نراقی، ۱۳۸۵).
بنابراین هر چهار درمان غیر دارویی مذکور، برای کنترل و پیشگیری افزایش فشار خون در ورای احکام نورانی نماز نهفته است.
تأثیر نماز بر عفونت کلیه و مجاری ادراری
چنانچه ادرار پس از تشکیل شدن، به موقع از مثانه تخلیه نشود، به حالبها و حتی کلیه باز می گردد و همین برگشت، سبب ایجاد استعداد ابتلا به عفونت کلیه در فرد می شود. و به این ترتیب کسانی که در شبانه روز بنا به هر علتی به ندرت ادرار خود را تخلیه می کنند به طور جدی در معرض خطر هستند.
در رسایل فقهی توضیح المسایل، خروج ادرار، مدفوع و گاز معده از مبطلات وضو نام برده شده است و این موضوع سبب می شود که شخص نمازگزار و احیاناً دائم الوضو، برای پرهیز از ابطال عبادتش به طور معمول و برحسب عادت، قبل از وضوبه تخلیه ادرار بپردازد (تعبیه توالت در مجاورت وضو خانه مساجد در واقع به منظور پاسخ به این عادت سلامتی بخش صورت می گیرد.)
به این ترتیب حداقل سه بار دفع ادرار از بدن در فواصل زمانی مناسب و در حدی که برای یک انسان طبیعی لازم است، فرد را در مقابل ابتلا به عفونتهای کلیه و دستگاه ادراری مصون می سازد. (ملک محمدی، ۱۳۷۶).
امروزه دانش پزشکی عامل انتقال بسیاری از عوامل عفونی را اصطلاحا ًمدفوعی-دهانی[۱] می داند که یک گروه عمده از این عوامل عفونی دارای این ویژگی هستند که پس از رفتن به دستشویی بر روی دست باقی می مانند و بعداً در موقع غذا خوردن و از طریق دهان وارد بدن می شوند و ایجاد بیماری می نمایند.
فرمان وضو که در آیه ۹ سوره مبارکه مائده در قرآن مجید صادر شده است، به صراحت امر به شستشوی دستان (تا آرنج) می کند و ۱۴ قرن پیش با بیان دستوری پیرامون نماز، پیام آور نکته ای می شود که علم بشری در آستانه قرن بیست و یکم به اهمیت بیش از پیش آن دست یافته است.
هم زمانی اوقات نماز با سه وعده معمول غذایی (صبحانه و نهار و شام) یا حتی وعده های غذا هنگام روزه داری (سحر و افطار) سبب می شود که شخص نمازگزار موقع انجام وضو (که معمولاً متعاقب رفتن به دستشویی نیز هست) خود به خود به شستشوی دستها بپردازد و هر گونه عامل بیماری زای عفونی را از دستهای خویش بزداید (ملک محمدی، همان).
اینک به نظافت صورت می رسیم که آن نیز در آیه ۹ از سوره مبارکه مائده به عنوان یک فرمان الهی بر عموم مسلمانان واجب شده است.
در اهمیت نظافت صورت شاید همین نکته کافی باشد که چهار حس از مجموع حواس پنجگانه بشری در وابستگی کامل با صورت هستند. تماس آب که منشأ پاکیزگی و حیات است ، با صورت، از نظر مقابله با آلودگیهایی که ممکن است در چشم، بینی، دهان، پوست صورت و … ایجاد بیماری کند مهم است. به خصوص که حین وضو، استفاده از شانه و مسواک نیز سفارش شده است.
با توجه به این نکته مهم است که دو راه عمده ابتلا به عفونتها (دهانی و استنشاقی) هر دو مربوط به محدوده صورت هستند، حداقل ۳ بار شستشوی صورت، هر گونه آلودگی محیطی را از آن می زداید (ملک محمدی، همان).
از جمله مواردی که حین وضو مورد توصیه مؤکد قرار گرفته است، سه بار چشیدن و استنشاق آب سرد و پاک است و حتی شستن قسمتی از درون بینی نیز توسط برخی از علمای شیعه واجب اعلام شده است[۲].
چنانچه مسلمین در مقدمات نماز و حین وضو، دستور اسلامی استنشاق آب سرد[۳]را اجرا نمایند، همه روزه چند نوبت میکروبهای مجرای تنفس را زدوده و آن را تمیز و پاکیزه می نمایند و بدین ترتیب از بروز بیماریهای متعدد تنفسی در امان خواهند بود(ملک محمدی، همان).
پیامبر اکرم (ص): «دو رکعت نماز با مسواک بهتر از هفتاد رکعت بدون آن است».
دین مبین اسلام از قرن ها پیش با توصیه های مؤکد، مسلمانان را به سمت این نکته درخشان بهداشتی هدایت نموده است تا جایی که پیامبر اکرم (ص) می فرمودند: «اگر بر امتم سخت نمی شد مسواک زدن را واجب می کردم» و حتی در حدیثی دیگر نحوه مسواک زدن را از بالا به پایین و از پایین به بالا ذکر نموده اند که مطابق با جدیدترین توصیه های علمی درباره روش مسواک زدن است.
مسواک زدن، سنت همهی انبیاء الهی است. مسواک زدن از اخلاق انبیاست[۴]. پیامبر قبل از هر نماز و بعد از هر خواب مسواک میزدند[۵].
اگر چه مسواک زدن، به عنوان یک تکلیف واجب نامبرده نشده، ولی بسیار مورد تأکید و توصیه ائمه معصومین قرار گرفته و حتی برای آن اجر و ثواب مترتب شده است. یکی از مستحبات وضو این است که همراه با وضو مسواک هم زده شود.
پیامبر اکرم فرمودند: مسواک زدن دوازده فایده دارد.
امام صادق (ع) میفرمایند: دو رکعت نماز با مسواک بهتراز هفتار رکعت نماز بدون مسواک است[۷]. وباز هم در روایات معصومین آمده است: مسواک زدن از اخلاق انبیاست[۸].
پیامبر همواره قبل از نماز مسواک میزدند. در روایتی دیگر آمده است که پیامبر بعد از نمازش امر میفرمود: آب وضو و مسواکش را بالای سرش گذارند. همچنین هر زمان که پیامبر از خواب بیدار میشد، مسواک میکرد. از آن حضرت نقل شده است که فرمود: « من دوست دارم هرگاه شخصی از خواب برخاست، مسواک کند، سپس عطر استشمام نماید.»
از این سنت و سیرهی نبی مکرم اسلام(ص) ارتباط نزدیک مسواک کردن، که اولین راه بهداشت و سلامتی دهان و دندان است، با ادای فریضهی نماز به خوبی روشن میشود. اهمیت مسواک کردن که نتیجهی آن بهداشت دهان و دندان میباشد همواره در بیان معصومین (ع) مورد تأکید قرار گرفته است. در حدیثی از پیامبر اکرم (ص) میخوانیم:
« اگر امت من به زحمت و مشقت نمیافتاد، مسواک کردن را قبل از هر وضویی را واجب میکردم.» اگرچه مسواک کردن به عنوان تکلیفی واجب، در دین اسلام قرار داده نشده، اما همانند برخی از تکالیف ارزشمند دیگر، ثواب و فضیلت بسیاری نیز مترتب شده است.
آنچه در اسلام مورد تأکید قرار گرفته نظافت و بهداشت دهان و دندان به ویژه معطرنمودن آن در هنگام نماز است. این کار تأثیر بسیاری بر بهداشت جسم داشته، آثار فراوانی به دنبال خواهد داشت. اگر مطابق با دستورات، قبل از نماز، دندانها مسواک شود، هر انسان شاهد خواهد بود که اینکار چه تأثیری بر سلامت دندانهایش خواهد گذاشت.
درآیه ۹ از سوره مائده آمده است،در ادامه وضو، فرمان الهی بر مسح سر و پا قرار گرفته است.
دانش بشر، گروهی از بیماریها را می شناسد که شروع این بیماریها از پوست سر و پاها است. به عنوان مثال برخی بیماریهای قارچی پوست از حد فاصل میان شصت و دیگر انگشتان پا آغاز می گردند که اتفاقاً درست محل این ناحیه مسح واجب دارد و به همین ترتیب مسح سر نیز می تواند انسان را متوجه آلودگی یا ضایعه عفونی در مو و پوست سر سازد و در نتیجه انسان را برای رفع آن به اقدام وادارد.
در ضمن وجوب مسح سر و پا فرصتی است برای برداشته شدن پوشش پا و سر و در معرض هوا و اکسیژن قرار گرفتن این اعضا که علاوه بر شادابی پوست، مانع از رشد ارگانیزم های بی هوازی در منافذ پوست نیز خواهد شد.
البته لازم به ذکر است که بسیاری از بیماریهای پوست (به ویژه عفونتها)، به وسیله غسل های متعدد اعم از واجب و مستحب که شخص نمازگزار در طول زندگی خود به جا می آورد، قابل پیشگیری هستند.
[۱].Fecal-Oral
[۲]. رجوع شود به مسأله ۲۴۱ رساله توضیح المسایل حضرت آیت الله العظمی اراکی (ره)
[۳]. از روایات اهل بیت عصمت ( ع) چنین مستفاد می گردد که وضو با آب سرد ، افضل از آب گرم است
[۴]– کافی ، جلد ۲ ، صفحه ۴۹۵
[۵]– وسائل الشیعه ، جلد ۲ ، صفحه۲۰
[۶]– وسائل الشیعه، جلد ۲ ، صفحه ۲۰
[۷]– کافی، جلد ۳ ، صفحه ۲۲
[۸]– کافی، جلد ۶ ، صفحه ۴۹۵
Photographer ©2024 چاپ کتاب . تبدیل پایان نامه به کتاب